Sağlık Hizmetlerinden Faydalanma Hakkı Yönünden Hekimin Hukuki Sorumluluğu Nedir?

Sağlık hizmetlerinden faydalanma hakkı temel insan haklarındandır ve ülkemizde Anayasal teminat altındadır. Bu hak ayrıca uluslararası sözleşmelerden Yönetmeliklere uzanan geniş bir yelpazede koruma altına alınmıştır. Hekimin hukuki sorumluluğunu bu yönüyle incelemek yerinde olacaktır.

Sağlık Hizmetlerinden Adalet ve Hakkaniyete Uygun Olarak Faydalanma Hakkı: Bu hakkın kapsamına koruyucu sağlık hizmetlerinin de girdiğini hatırlatmakta fayda vardır. Bu hak kapsamında sağlık kuruluşları adalet ve hakkaniyeti sağlayıcı düzenlemeleri yapmak, hekimlerin de mesleklerini aynı adalet ve hakkaniyetin gerektirdiği şekilde ifa etme yükümlülükleri bulunmaktadır.

Bilgi İsteme Hakkı: Bu hak, hastanın hangi sağlık kuruluşundan ne şekilde faydalanabileceğine dair bilgilendirmeyi içerir. Sağlık kuruluşları bu hak kapsamında hastalara hangi hizmetlerin hangi şartlarla sunulacağı konusunda bilgi vermek ve bu bilgilendirmeyi sağlıklı yapabilecek birimleri kurmak, yetkin personel istihdam etmek ve kuruluşun uygun yerlerinde görsel ve işitsel işaret, broşür, tabela bulundurmak gibi tedbirleri almakla yükümlüdür.

Sağlık Kuruluşunu Seçme ve Değiştirme Hakkı: Her hasta , tedavi göreceği sağlık kuruluşunu seçme ve gerektiğinde değiştirme hakkına sahiptir. Şüphesiz bu tercih hakkı yasal mevzuatın sınırları dahilinde mümkün olup, hasta sağlık mevzuatının öngördüğü usul ve şartlara uymak zorundadır. Sağlık kuruluşları arasındaki ücretlendirme esaslarındaki farklılık bu şartların en belirgin olanlarından biridir. Ayrıca hayati tehlikenin varlığı halinde hastanın sağlık kuruluşunu seçmek ve değiştirmek konusundaki hakkının yine hastanın üstün hakları kapsamında sınırlamaya tabi olacağı da açıktır. Bu hak yönünden hastanın hekim tarafından aydınlatılmasının da önemi büyüktür. Hastanın hekimi ve diğer sağlık personelini tanıma, seçme ve değiştirme hakkı da bu hakla paraleldir. Hastanın, tedavisini üstlenen hekimi değiştirme veya başka hekimlerin konsültasyonunu isteme hakkının da sağlık kuruluşlarının imkan ve şartlarında yerinde getirilmesi gerekeceği açıktır.

Öncelik Sırasının Belirlenmesini İsteme Hakkı: Bu hak, acil vakaların, adli vakaların engellilerin ve yaşlıların öncelik hakkına sahip olmasını ve bu hak sahiplerine bu haklarının gözetilmesini talep hakkı verir.

Tıbbi Gereklere Uygun Teşhis Tedavi ve Bakım Hakkı: Teknolojik ve tıbbi gelişmelerin geldiği noktada modern tıbbın yeniliklerinden haberdar olmak ve faydalanmak hakkını ifade eder.

Tıbbi Özen Gösterilmesi Hakkı: Hekim , hastaya mesleğin gerektirdiği özeni göstermek, hekimliğin gerektirdiği dikkati sunmak, ihmalden kaçınmakla yükümlüdür. Hastanın da bu özeni hekimden talep hakkı mevcuttur.

Tıbbi Gereklilik Dışında Müdahale ve Ötenazi Yasağı

Ülkemizde ötenazi yasaktır. Tıbbi müdahale kapsamında hiç bir gerekçe ile hayat hakkından vazgeçilemez, kişi hayatına son verilemez. Kişinin kendi hayatı üzerindeki hakkından vazgeçmesi dahi hekim nazarında meşru sayılamaz.

Bunun gibi teşhis veya tedavi amacı gütmeyen , ölüm, hayati tehlike ,akli veya bedeni araz bırakabilecek hiç bir müdahaleye izin verilemez.