Kentsel dönüşümde yargı denetimi pay satışı ve maliklerin ortak kararına yönelik gerçekleşebilir mi?

Kentsel dönüşümde yargı denetimi kapsamı doğru belirlenmelidir. Bilindiği üzere kentsel dönüşüm kapsamında %51 çoğunluk kararına uymayan maliklerin payları idarece satılabilir. Bu itibarla pay satışında yargı denetimi hususu gündeme gelecektir. Yargı denetiminin iki yönü olduğu söylenebilir.

Birincisi ihale usul ve esaslarına yönelik olan denetimdir ki ilan, tebligat, ihaleye esas değer tespiti gibi konulardaki yasa ve hukuk ihlalleri ihale idare tarafından gerçekleştirildiğinden idare mahkemesince denetime tabi olacağında tartışma yoktur.

Yargı denetimine ihtiyaç duyan bir diğer husus ise %51 çoğunluğun haklarını kötüye kullanarak azınlığın haklarını açıkça ihlal eden bir anlaşma metnini azınlığa dayatma halidir. Eski yapıdaki en değerli daire malikine yeni bina projesinde bodrum katı küçük bir dairenin verilmesine dair bir anlaşmanın adil olmasından bahsedilemeyeceği ve çoğunluk kararının bu yönüyle de yargı denetimine açık olması gereği ortadadır. Hakkaniyetsiz anlaşma projesi, payları satışa çıkarılan malikler için dava konusu edilecek idari işlem olan satışla yakın ilişkili olduğundan idare mahkemesince azınlığın anlaşma projesindeki haklarının da denetlenmesi yapılmalıdır.

Anlaşma projesinin haklarını zedelediğini düşündükleri halde azınlıkta kalarak zarar görmekten çekindikleri için karara katılmak zorunda kalan maliklerin ise dava açarak hakimin karara müdahalesini talep etmeleri mümkündür. Bu halde yargı yeri idare mahkemesi değil, genel mahkemeler olmalıdır. Zira bu halde ortada idarece gerçekleştirilecek bir idari işlem yani satıştan bahsedilemeyecek, şeklen geçerli ancak Borçlar Hukuku esaslarına tabi bir anlaşma söz konusu olacaktır.