Aynen ifa ve gecikme tazminatı talebi hangi şartlarda yapılır?

Aynen ifa ve gecikme tazminatı talebi inşaat sözleşmelerindeki temerrüt (gecikme) nedeniyle sahip olunan seçimlik haklardan biridir. Bu hakkın diğer seçimlik haklara nazaran hangi avantajı için seçileceği değerlendirmeden kullanılması çeşitli sıkıntılara yol açabilecektir. Bu nedenle Konunun seçimlik haklar yönünden değerlendirmesi için bağlantıyı tıklayın ve sonrasında konuya geri dönüş yapın.

Müteahhidin sözleşmeye göre yapması gereken inşaatı geciktirmesi ve teslimin gerçekleşmemesi durumunda kullanılacak seçimlik haklardan biri olan aynen ifa ve gecikme tazminatı talebinde arsa sahibi aynen ifayı bekler ve gecikme nedeniyle uğradığı zararı talep eder. Bu zarar inşaat sözleşmelerinde çoğu zaman binanın tamamlanması gereken tarihten itibaren uğranılan "kira kaybıdır"

Arsa sahibi bu halde inşaattaki noksan iş bedelini ve gecikme nedeniyle tazminat davası kapsamında talepte bulunabilecektir. Nama ifa yolu seçilmeden eksik iş bedeli talep edilebilmesi için yapının teslim edilmiş olması gerekir.

Gecikme süresinin hesabı da önem arz etmektedir. Kural olarak sözleşmeye göre binanın tamamlanıp teslim edildiği tarih gecikmenin başlangıcıdır ancak olayın özelliklerine göre teslimde gecikmenin müteahhidin kusuru olmadığı süreler nazara alınmalıdır. Sözleşme sırasında ek bir projelendirme gerekmişse bu ek imalatın da makul süresi belirlenerek teslim süresine eklenmesi gerekir. Bu şekilde gecikme tazminatı teslim süresinden itibaren belirlenecektir. Gecikme süresi ise teslim gereken süreden noksanların tamamlanması için gerekli süreye kadar olan zaman dilimidir.

Gecikme tazminatı talebi için bu hususun sözleşmede kararlaştırılmış olması şartı yoktur. Sözleşmede ay-gün belirtmeden gecikme için maktu bir tazminat kararlaştırılmışsa bu şart cezai şart olarak geçerlidir. Sözleşmede ay-gün şeklinde bir tazminat hesaplanmışsa bunun gecikme tazminatı olduğu kabul edilir. Bu tutar aksi sözleşmede kararlaştırılmamışsa aşılamaz. Bu halde hesaplanacak kira tazminat tutarından cezayı aşan kısmı talep edilebilir. Elbette ki sözleşmede bu ikisinin aynı anda talep edilebileceği hükmü varsa bu yönde karar verilmelidir.